ΟΙ ΚΑΤΑΛΑΝΟΙ ΕΝ ΤΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

Σταματιάδης Ι. Επαμεινώνδας, Οι Καταλανοί εν τη Ανατολή, οις προσετέθη και ανέκδοτός τις χρονολογία των Αθηνών, εν Αθήναις 1869. Ο Επαμεινώνδας Σταματιάδης (1835-1901), δημοσιογράφος και λόγιος με δράση στην Κωνσταντινούπολη, την Αθήνα και τη Σάμο, αφηγείται με εξαντλητικό και λεπτομερή τρόπο την ιστορία του καταλανικού (και εν συνεχεία του φλωρεντινού) δουκάτου των Αθηνών από την εμφάνιση των Καταλανών στην Ανατολή, ως μισθοφόρων του Βυζαντίου το 1304. Η αφήγηση δεν σταματά στην οθωμανική κατάκτηση (1455), αλλά συνεχίζεται με την απαρίθμηση των Οθωμανών διοικητών (βοϊβόδων) της πόλης και τη χρονολογική εξιστόρηση των έργων τους έως το 1800. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στις επαναστατικές κινήσεις των χριστιανών της περιοχής κατά τα Ορλωφικά (1768-1774).